Wpis ma charakter popularyzatorski i nie stanowi porady w konkretnej sprawie. Autorka nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie treści wpisu. W celu uzyskania indywidualnej porady prawnej proszę o kontakt telefoniczny lub mailowy.
Zakres odpowiedzialności wykonawcy za roboty budowlane
Mimo epidemii, dobra, jak na tę porę roku, pogoda sprzyja kontynuacji prac budowlanych. Tego typu aktywność często generuje spory na tle terminowości oraz jakości wykonania obiektów budowlanych, zwłaszcza z uwagi na wysokie stawki za roboty budowlane.
Odpowiedzialność wykonawcy za roboty budowlane może wynikać z naruszenia umowy lub dokonania czynu niedozwolonego. W ramach tej odpowiedzialności wyróżnić można odpowiedzialność za niewykonanie umowy zgodnie z jej treścią oraz odpowiedzialność odszkodowawczą, w tym na zadach rękojmi. Inwestorowi przysługują środki ochrony prawnej w zależności od tego, jakim obowiązkom uchybił wykonawca.
Głównym obowiązkiem wykonawcy w ramach umowy o roboty budowlane jest wykonanie obiektu budowlanego zgodnie z projektem i zasadami wiedzy technicznej.
Wykonawca może też odpowiadać solidarnie z inwestorem za zapłatę wynagrodzenia podwykonawcy.
Jeśli wykonawca przejął protokolarnie od inwestora teren budowy, ponosi również odpowiedzialność za szkody na tym terenie.
Inwestor może powołać się na przepisy dotyczące nienależytego wykonania umowy o dzieło i jeśli wykonawca spóźnia się z rozpoczęciem lub wykończeniem obiektu tak dalece, że nie jest prawdopodobne, aby zdołał je ukończyć w czasie umówionym, inwestor jest uprawniony do odstąpienia od umowy bez wyznaczenia dodatkowego terminu, przed terminem do ukończenia obiektu budowlanego. W przypadku zwłoki wykonawcy stosuje się zasady ogólne wykonania zobowiązań wzajemnych.
Jeśli zaś wykonawca wykonuje roboty budowlane w sposób wadliwy lub sprzeczny z umową, inwestor (również w oparciu o regulację umowy o dzieło) może wezwać go do zmiany sposobu wykonania i wyznaczyć w tym celu odpowiedni termin, po upływie którego inwestor może od umowy odstąpić albo powierzyć poprawienie lub dalsze wykonywanie dzieła innej osobie na koszt i niebezpieczeństwo wykonawcy (możliwe jest też wykonanie zastępcze na zasadach ogólnych).
Jeśli zamawiający sam dostarczył materiału, może w razie odstąpienia od umowy lub powierzenia wykonania dzieła innej osobie, żądać zwrotu materiału i wydania rozpoczętego dzieła. Natomiast, gdyby wykonany obiekt uległ zniszczeniu lub uszkodzeniu wskutek wadliwości dostarczonych przez inwestora materiałów maszyn lub urządzeń albo wskutek wykonania robót według wskazówek inwestora, wykonawca nie może żądać wynagrodzenia, jeśli nie uprzedził inwestora o niebezpieczeństwie.
Wykonawca odpowiada za wady obiektu na zasadach rękojmi, czyli co do zasady jest zobowiązany do usunięcia wady. Jeśli tego nie uczyni w wyznaczonym terminie inwestor może odstąpić od umowy, chyba że wada nie była istotna. W tej ostatniej sytuacji inwestor może jednak złożyć oświadczenie o obniżeniu wynagrodzenia wykonawcy.
Odpowiedzialność wykonawcy jest wyłączona jeśli wada obiektu budowlanego powstała z przyczyny tkwiącej w materiale dostarczonym przez inwestora.
Wpis ma charakter popularyzatorski. Autorka nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie treści zawartych we wpisie w konkretnej sprawie. W celu uzyskania porady prawnej w indywidualnej sprawie proszę o kontakt telefoniczny lub mailowy.
Rozliczenie napraw w wynajmowanym mieszkaniu
Skąd wziął się pomysł na wpis? Stan niepewności co do zakresu obowiązków stron umowy związanych z dbałością o przedmiot najmu jest stresujący zarówno dla wynajmującego, jak i dla najemcy. Myślę więc, że wpis będzie przydatny, dla osób, które zajmują się wynajmowaniem mieszkań oraz dla osób, które są najemcami lokali mieszkalnych. Znajomość ustawy w tym zakresie pozwoli na łatwiejsze dokonanie wzajemnych rozliczeń w poczuciu, że obowiązki stron są z góry określone, a o „zabezpieczenie” interesu prawnego stron umowy zadbał ustawodawca zgodnie z zasadą równości stron stosunku cywilnoprawnego.
Obowiązki wynajmującego oraz najemcy, a także odpowiadające tym obowiązkom uprawnienia, w sposób szczególny uregulowane zostały w art. 6 a i 6 b ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego z z 21 czerwca 2001 r., tj. Dz.U. z 2020 r., poz. 611 (dalej ustawa). Komentowana regulacja dotyczy lokalu mieszkalnego w rozumieniu tej ustawy będącego przedmiotem najmu. Lokal, to w myśl ustawy, lokal służący do zaspokajania potrzeb mieszkaniowych niebędący pomieszczeniem przeznaczonym do krótkotrwałego pobytu osób, w tym w celach wypoczynkowych i innych. Czyli, jak wyliczono w art. 2 ust. 1 p. 4 ustawy, szczególne zawarte w niej normy nie dotyczą hoteli, pensjonatów, czy internatów. Potrzeb mieszkaniowych nie mają inne podmioty niż osoby fizyczne. Zatem wydaje się, że rygorom ustawy podlega umowa z najemcą będącym osobą fizyczną i to tylko osobą, która ma mieszkać w lokalu. Jeśli lokal nie wchodzi w skład publicznego zasobu mieszkaniowego i należy do osoby prywatnej, strony mogą odmiennie ustalić swoje prawa i obowiązki podczas trwania umowy najmu co do utrzymania przedmiotu najmu będącego w tym przypadku lokalem mieszkaniowym, ale także nieruchomości, na której się znajduje lokal mieszkaniowy.
Jeśli jednak umowa nie zawiera odmiennej treści, to obowiązkiem wynajmującego jest:
1/ zapewnienie sprawnego działania instalacji i urządzeń związanych z budynkiem, umożliwiających najemcy korzystanie z wody, paliw gazowych i ciekłych, ciepła, energii elektrycznej, dźwigów osobowych oraz innych instalacji i urządzeń stanowiących wyposażenie lokalu i budynku określone odrębnymi przepisami;
2/ utrzymanie w należytym stanie, porządku i czystości pomieszczeń i urządzeń budynku służących do wspólnego użytków mieszkańców oraz jego otoczenia;
3/ dokonywanie napraw budynku, jego pomieszczeń i urządzeń, o których mowa w pkt 2;
4/ dokonywanie napraw lokalu, napraw lub wymiany instalacji i elementów wyposażenia technicznego w zakresie nieobciążającym najemcy, w tym wymiany pieców grzewczych, stolarki okiennej i drzwiowej oraz podłóg, posadzek i wykładzin podłogowych, a także tynków, napraw i wymiany wewnętrznych instalacji: wodociągowej, gazowej i ciepłej wody, bez armatury i wyposażenia, a także napraw i wymiany wewnętrznej instalacji kanalizacyjnej, centralnego ogrzewania wraz z grzejnikami, instalacji elektrycznej, anteny zbiorczej – z wyjątkiem osprzętu.
Natomiast najemca zobowiązany jest utrzymywać lokal oraz pomieszczenia, do używania których jest uprawniony we właściwym stanie technicznym i higieniczno- sanitarnym określonym odrębnymi przepisami oraz przestrzegać porządku domowego. Najemca ma także obowiązek dbać i chronić przed uszkodzeniem lub dewastacją części budynku przeznaczone do wspólnego użytku, jak dźwigi osobowe, klatki schodowe, korytarze, pomieszczenia zsypów, inne pomieszczenia gospodarcze oraz otoczenie budynku.
Ponadto, najemcę obciąża naprawa i konserwacja: podłóg, posadzek, wykładzin podłogowych oraz ściennych okładzin ceramicznych szklanych i innych, okien i drzwi, wbudowanych mebli (łącznie z ich wymianą), trzonów kuchennych, kuchni, grzejników wody przepływowej (gazowych elektrycznych i węglowych), podgrzewaczy wody, wanien, brodzików, mis klozetowych, zlewozmywaków, umywalek wraz z syfonami, baterii i zaworów czerpalnych oraz innych urządzeń sanitarnych, w które lokal jest wyposażony, łącznie z ich wymianą.
Dodatkowo najemca zobowiązany jest do naprawy oraz konserwacji:
- osprzętu i zabezpieczeń instalacji elektrycznej, z wyłączeniem wymiany przewodów oraz osprzętu anteny zbiorczej,
- pieców węglowych i akumulacyjnych (łącznie z wymianą zużytych elementów), etażowego centralnego ogrzewania (a w przypadku, gdy nie zostało ono zainstalowane na koszt wynajmującego, także jego wymiany),
- przewodów odpływowych urządzeń sanitarnych aż do pionów zbiorczych (w tym niezwłoczne usuwanie ich niedrożności),
- innych elementów wyposażenia lokalu i pomieszczeń przynależnych (przez malowanie lub tapetowanie oraz naprawę uszkodzeń tynków ścian i sufitów, malowanie drzwi oraz okien, wbudowanych mebli, urządzeń kuchennych, sanitarnych i grzewczych).
Jeśli wynajmującemu zależy na tym, aby zachować wpływ na naprawy, które są w gestii najemcy, powinien to zaznaczyć w umowie. Może się zdarzyć, że wynajmujący chciałby, aby np. naprawy dokonała osoba o określonych kwalifikacjach, a nie przypadkowa. Natomiast najemca w zasadzie nie ma obowiązku, gdy umowa nie stanowi inaczej, przekazywania wynajmującemu informacji na temat drobnych napraw, z którymi związane wydatki pokrywa z „własnej kieszeni”.
Najemca powinien poinformować wynajmującego o naprawach, które obciążają wynajmującego. Jeśli sposób rozliczenia nie został wyraźnie uzgodniony, najemca może mieć trudności w dochodzeniu zwrotu poniesionych wydatków. Podstawą do rozliczenia stron jest umowa wraz z protokołem zdawczo-odbiorczym oraz rachunki lub faktury i dowody zapłaty. W praktyce zarówno stan lokalu w chwili wydania, jak i naprawy i konserwacje dokumentuje się zdjęciami.
Odrębnie uregulowane zostało dokonywanie ulepszeń przez najemcę oraz prawa i obowiązki stron umowy najmu po zakończeniu najmu.
Wpis ma charakter popularyzatorski. Autorka nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie treści zawartych we wpisie w konkretnej sprawie. W celu uzyskania porady prawnej w indywidualnej sprawie proszę o kontakt telefoniczny lub mailowy.
Środki ochrony prawnej w sytuacji niewykonania umów z powodu pandemii lub epidemii
Zagrożenie koronawirusem powoduje, że wiele osób pozostaje w domu i nie świadczy pracy. W ramach walki z pandemią za pomocą środków administracyjnoprawnych wprowadzone zostały ograniczenia w przemieszczaniu osób. Wiele instytucji zawiesiło swoją działalność. Nie działają żłobki, przedszkola, szkoły, jak również instytucje kultury. Zdarzenia te nie są bez znaczenia dla przedsiębiorców.
Przedsiębiorcy już doświadczają trudności z uwagi na nieobecność pracowników, czy też ograniczenia w przemieszczaniu się osób. Wspomniane czynniki są przyczyną opóźnień dostaw towarów i świadczenia usług często doprowadzając również do niewykonania umowy w całości lub w części.
Pandemia lub epidemia oraz związane z nimi środki administracyjnoprawne, które skutkują nienależytym wykonaniem lub niewykonaniem umów w całości lub w części, można uznać za siłę wyższą.
Niemożliwość świadczenia wynikająca z działania siły wyższej może spowodować wygaśnięcie zobowiązania, jak również obowiązek zwrotu świadczenia przez drugą stronę umowy, która swojego świadczenia nie wykonała i nie może wykonać. Gdy jedno ze świadczeń stało się niemożliwe w całości lub części, druga strona umowy traci uprawnienie do całości lub części świadczenia, w zależności od tego, który z wariantów miał miejsce.
Z drugiej strony siła wyższa może pozwolić uniknąć odpowiedzialności odszkodowawczej lub kary umownej. W sytuacji działania siły wyższej w obrocie gospodarczym możliwe jest również renegocjowanie umowy lub jej rozwiązanie. Doniosłe znaczenie mają zwyczaje handlowe przyjęte w danej gałęzi gospodarki oraz między konkretnymi przedsiębiorcami.
Gdy jednak nie da się sprawy załatwić polubownie, konieczne może być wystąpienie na drogę sądową, czyli wytoczenie powództwa.
Jeśli spodobał Ci się wpis, możesz go zalinkować. Wpis ma charakter popularyzatorski. Autorka nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie treści zawartych we wpisie w konkretnej sprawie. Zachęcam do kontaktu telefonicznego i za pomocą poczty elektronicznej w tym trudnym okresie, celem skonsultowania możliwych kroków w walce o płynność finansową.