Obowiązek ustalania PESEL pozwanego

Epidemia zelżała, wakacje tuż tuż, a praca kancelariach prawnych stała się wyjątkowo intensywna. W szczególności, napływa wiele spraw o zapłatę. W tym kontekście, nasuwają się pewne spostrzeżenia, co do określania numeru PESEL pozwanego. Określenie tego numeru jest nie tylko wymaganiem formalnym. Chodzi przede wszystkim o to, aby w postępowaniu mogła brać udział osoba, której rzeczywiście postępowanie dotyczy i mogła bronić swoich praw, jak również o to, aby osoba niebędąca stroną nie poniosła ujemnych następstw postępowania wobec innej osoby, np. egzekucji komorniczej.

W zasadzie Sąd z urzędu ustala numer PESEL pozwanego będącego osobą fizyczną, jeżeli jest on obowiązany do jego posiadania lub posiada go nie mając takiego obowiązku. Jednakże do ustalenia numeru PESEL, jeśli nie posiada go powód, potrzebne są dodatkowe informacje, takie jak data urodzenia, czy imiona rodziców. W orzecznictwie dominuje pogląd, że Sąd powinien z urzędu zawiesić postępowanie, jeżeli na skutek niewskazania przez powoda w wyznaczonym terminie danych pozwalających sądowi na ustalenie numeru PESEL, nie można nadać sprawie dalszego biegu. Jednakże poza postępowaniem upominawczym i nakazowym zawieszenie może nastąpić dopiero po rozprawie, ponieważ możliwe jest, że powód sam wskaże swój numer PESEL. Takiej możliwości nie ma jednak osoba nieznana z miejsca pobytu.

 

Wpis ma charakter popularyzatorski i nie stanowi porady prawnej. Autorka nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie wpisu w konkretnej sprawie. W celu uzyskania indywidualnej porady prawnej

Ryczałt od przychodów – dla kogo?

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych jest to forma opodatkowania przewidziana dla przychodów osób fizycznych osiąganych z pozarolniczej działalności gospodarczej prowadzonej indywidualnie, w ramach spółki cywilnej oraz spółki jawnej. Ryczałtem mogą być również opodatkowane przychody z przedsiębiorstw w spadku oraz z najmu i podobnych do najmu umów.

Zaletą tej formy opodatkowania jest mniejszy formalizm i stosunkowo niskie stawki podatku.

Do wad należą brak możliwości rozliczenia się z małżonkiem, jak również brak możliwości odliczenia kosztów uzyskania przychodu dla określenia podstawy opodatkowania, a także brak możliwości łączenia przychodów uzyskiwanych z innych źródeł z tymi opodatkowanymi ryczałtem.

Kto może skorzystać z tej formy opodatkowania?

Osoby fizyczne:

1. rozpoczynające działalność lub osoby fizyczne, które w roku poprzedzającym rok podatkowy uzyskały z działalności prowadzonej indywidualnie lub w formie spółki przychód nieprzekraczający równowartości 250.000 euro (limit dotyczy sumy przychodów wspólników spółki);

*UWAGA: zmiany do ustawy przewidują, że od 1 stycznia 2021 r., limit przychodów wzrośnie do 2 mln euro (w przeliczeniu na złote z 1 093 350 zł do 9 030 600 zł)

2. które REJESTRUJĄC działalność złożyły wniosek o taką formę opodatkowania, NIE PÓŹNIEJ niż przed upływem 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu w, którym został uzyskany pierwszy przychód albo do końca roku podatkowego, jeżeli pierwszy taki przychód osiągnął w grudniu roku podatkowego.;

*UWAGA: te terminy, podobnie jak terminy dot. zmiany formy opodatkowania, uległy zmianie w 2019 r. i nie jest wykluczone, że w przyszłości ulegną dalszym zmianom

3. prowadzące rodzaje działalności nieobjęte wyłączeniem z ryczałtu, w tym nieprowadzące działalności w zakresie określonym w ustawie, np.:

– aptek

– wytwarzania wyrobów akcyzowych

– sprzedaży części i akcesorów samochodowych

– udzielania pożyczek pod zastaw, kupna i sprzedaży wartości dewizowych

4. nieprowadzące w poprzednim roku określonych rodzajów działalności z małżonkiem opodatkowanych na zasadach ogólnych

5. nie świadczące usług na rzecz aktualnego lub byłego pracodawcy przez rok podatkowy od ustania zatrudnienia, odpowiadających czynnościom wykonywanym na podstawie umowy o pracę.

Powyższe wyliczenie ma charakter ogólny i stanowi jedynie zarys tematyki opodatkowania ryczałtem. Więcej szczegółów zawiera ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Lektura przepisów będzie przydatna dla zarówno dla osób, które rozważają wybór opisanej formy opodatkowania, jak również i tych, które już prowadzą działalność „na ryczałcie” – z uwagi na szybkie tempo zmian legislacyjnych w ostatnim czasie.

Wpis ma charakter popularyzatorski. Autorka nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie treści zawartych we wpisie w konkretnej sprawie. W celu uzyskania porady prawnej w indywidualnej sprawie proszę o kontakt telefoniczny lub mailowy.

Ulga „mały zus” („mała działalność gospodarcza”)

Dla kogo „mały zus”?
Osoby fizyczne, które mogą skorzystać z opisywanej ulgi zus, to:
1/ przedsiębiorcy zarejestrowani w CEIDG (także wspólnicy spółki cywilnej),
2/ którzy osiągnęli przychody z działalności gospodarczej za ubiegły rok kalendarzowy nie przekraczając progu uprawniającego do korzystania z ulgi (zobacz dalej limit przychodów),
3/ nie spełniają przesłanek płacenia preferencyjnych składek na ubezpieczenia społeczne przez 24 miesiące (od podstawy wynoszącej 30 % minimalnego wynagrodzenia),
4/ jeśli rozliczały się na karcie podatkowej, to jednocześnie nie korzystały ze zwolnienia z VAT (podatnicy rozliczający się w formie karty podatkowej, korzystający ze zwolnienia VAT, nie mogą korzystać z ulgi, ponieważ nie składają oni zeznań PIT ani deklaracji VAT, na podstawie których ZUS mógłby zweryfikować poprawności ustalenia najniższej podstawy wymiaru składek),
5/ prowadziły działalność gospodarczą przez co najmniej 60 dni w poprzednim roku kalendarzowym tj. podlegały ubezpieczeniom społecznym lub ubezpieczeniu zdrowotnemu z tytułu prowadzenia tej działalności nie krócej niż 60 dni,
6/ nie wykorzystały 36-miesięcznego limitu (w ciągu 60 miesięcy prowadzenia działalności gospodarczej) korzystania z „małego ZUS”,
7/ nie podlegały ubezpieczeniom społecznym lub ubezpieczeniu zdrowotnemu także z tytułu innej pozarolniczej działalności twórczej, artystycznej, zawodowej w ramach wykonywania wolnego zawodu, a także działalności gospodarczej wykonywanej jako wspólnik spółki jawnej, komandytowej, partnerskiej albo jednoosobowej spółki z o.o., czy osoba prowadząca publiczną lub niepubliczną szkołę, inną formę wychowania przedszkolnego, placówkę lub ich zespół.
8/ nie prowadzą działalności gospodarczej dla byłego bądź obecnego pracodawcy wykonując te same czynności jako pracownik w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym.
W 2019 r. do „małego ZUS” mogą zgłaszać się przedsiębiorcy, którzy:
1/ w trakcie roku zakończyli okres opłacania preferencyjnych składek (wynoszący 24 miesiące) i spełniają przesłanki do korzystania z „małego ZUS”,
2/ prowadzili działalność przez co najmniej 60 dni w 2018 r. , ale zawiesili tę działalność i wznowili ją w 2019 r. (spełniając przesłanki korzystania z „małego ZUS”),
3/ prowadzili działalność przez co najmniej 60 dni w 2018 r., ale zakończyli tę działalność i ponownie zarejestrowali ją w 2019 r.
Dla zgłoszenia przewidziany został termin 7 dni od:
– pierwszego dnia prowadzenia lub wznowienia działalności gospodarczej,
– pierwszego dnia, w którym spełnione zostały przesłanki do korzystania z „małego ZUS” (np. zakończenie okresu „preferencyjnych składek”).

Osoby fizyczne rozpoczynające prowadzenie działalności gospodarczej nie mogą od razu skorzystać z „małego ZUS”, ponieważ ulga nie przysługuje, gdy działalność nie była prowadzona przynajmniej przez 60 dni w poprzednim roku. W takiej sytuacji można jednak skorzystać z innych ulg – ulgi „na start” oraz preferencyjnych składek ZUS.
Z ulgi „mały ZUS” można skorzystać pod warunkiem dokonania zgłoszenia do ubezpieczeń nie wcześniej niż po upływie 24 miesięcy, podczas których przysługuje przedsiębiorcy uprawnienie do preferencyjnych składek (art. 18c ust. 11 ustawy z dnia 13 października 1998 r., o systemie ubezpieczeń społecznych, której tekst jednolity opublikowany został w Dzienniku Ustaw z 2019 r., pozycja 300 ze zmianami, dalej usus). Spełnienie przesłanek określonych w art. 18a usus, dotyczących preferencyjnych składek dla przedsiębiorcy przez pierwsze 24 miesięcy prowadzenia działalności, wyłącza możliwość korzystania z „małego zus”.
Aby skorzystać z ulgi „mały zus” trzeba wyrejestrować się z ubezpieczeń na formularzu ZUS ZWUA i ponownie zgłosić do nich na formularzu ZUS ZUA (lub ZUS ZZA dla osób podlegających wyłącznie ubezpieczeniu zdrowotnemu) z kodem 05 90 lub 05 92 (kod tytułu ubezpieczenia dla osób z rentą przyznaną z tytułu niezdolności do pracy) oraz złożyć deklarację rozliczeniową ZUS DRA.
Limit przychodów
Jeśli przychody za ubiegły rok z działalności gospodarczej, którą przedsiębiorca prowadził przez cały rok, nie przekroczyły trzydziestokrotności minimalnego wynagrodzenia (63.000 zł w 2018 r.), może on płacić składki obniżone, proporcjonalne do przychodu składki na ubezpieczenia społeczne (o ile spełnione zostały wymienione powyżej przesłanki). Zawieszenie albo zamknięcie działalności gospodarczej w poprzednim roku skutkuje koniecznością posłużenia się proporcją przy obliczaniu progu przychodu. W tym celu dzieli się trzydziestokrotność minimalnego wynagrodzenia w poprzednim roku przez liczbę dni kalendarzowych w poprzednim roku i mnoży uzyskany wynik przez liczbę dni prowadzenia działalności, czyli 63.000 zł / 365 dni x ilość dni. Wynik równy lub wyższy 0,5 gr zaokrągla się w górę, niższy niż 0,5 gr w dół.
Na czym polega ulga „mały zus”
W ramach „małego zus” przedsiębiorca może płacić przez 36 miesięcy w ciągu 60 miesięcy kalendarzowych prowadzenia działalności gospodarczej niższe składki zus. Do tych okresów wlicza się każdy miesiąc kalendarzowy, w którym ustalona została najniższa podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub prowadził pozarolniczą działalność gospodarczą przez co najmniej jeden dzień. Aby tak było, przedsiębiorca sam ustala wysokość najniższej podstawy wymiaru składek, od której je opłaca w danym roku. Zależy ona od przychodu osiągniętego z działalności gospodarczej w poprzednim roku. Ustala się ją raz w roku – w styczniu albo w miesiącu, w którym rozpoczyna się lub wznawia prowadzenie działalności gospodarczej. Aby obliczyć najniższą podstawę, należy pomnożyć przeciętny miesięczny przychód z działalności gospodarczej z poprzedniego roku przez współczynnik, który prezes ZUS co roku ogłasza w Monitorze Polskim. Na 2019 r. współczynnik wynosi 0,5083. Podstawa wymiaru składek nie może być niższa niż 30% minimalnego wynagrodzenia ani wyższa niż 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.
„Mały zus” dotyczy tylko składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, wypadkowe, chorobowe). Składkę zdrowotną trzeba więc płacić w pełnej wysokości. W 2019 roku wynosi ona 342,32 zł.
W 2019 r. podstawa wymiaru składek przy „małym zus” nie może być:
– wyższa niż 2859 zł (60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego) ani
– niższa niż 675 zł (30% kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w styczniu 2019 r.);
przy czym wysokość poszczególnych składek wynosi:
– składka emerytalna (19,52% podstawy),
– składka rentowa (8,00% podstawy),
– składka chorobowa dobrowolna (2,45% podstawy),
– składka wypadkowa (1,67% podstawy).
Skutki korzystania z ulgi „mały zus”
Skorzystanie z „małego zus” wpływa na wysokość świadczeń:
– z ubezpieczenia chorobowego (m. in. zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego, zasiłku macierzyńskiego, zasiłku opiekuńczego) oraz
– z ubezpieczenia wypadkowego (m. in. zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego).
Opłacanie obniżonych składek wpływa też na wysokość przyszłej emerytury oraz renty.
Składki na Fundusz Pracy
Osoba, która prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą jednoosobowo i jest zgłoszona do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowego, opłaca takie składki na Fundusz Pracy (FP) oraz na Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych (SFWON), z wyjątkiem kobiet, które ukończyły 55 lat i mężczyzn od 60 roku życia.
Wysokość składek na FP i SFWON określa ustawa. W 2019 r. wysokość składki na FP wynosi 2,30%, a na SFWON 0,15% podstawy ich wymiaru. Podstawę wymiaru tych składek stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, ale bez zastosowania rocznego ograniczenia (ograniczenie to wynosi 30-krotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej, czyli kwoty 4.765 zł w 2019 r.). Składki na SFWON oblicza się łącznie ze składkami na FP w wysokości sumy stóp procentowych tych składek (2,45%) i wykazuje w deklaracji rozliczeniowej w łącznej kwocie.
Składki na FP opłaca się od kwot, które stanowią podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, jeśli wynoszą one w przeliczeniu na miesiąc co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę (2.250 zł w 2019 r.). Korzystając z „małego ZUS”, składki na FP opłaca się jedynie, gdy podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wynosi co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę.
Dodatkowe obowiązki związane z podleganiem „małemu zus” (owi)
Na przedsiębiorcy korzystającym z „małego zus”, ciąży obowiązek przekazania w deklaracji rozliczeniowej bądź w imiennym raporcie miesięcznym informacji o rocznym przychodzie z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej oraz o najniższej podstawie wymiaru składek, a także obowiązek przedstawienia na żądanie ZUS dokumentów potwierdzających wysokość rocznego przychodu z tytułu wykonywania działalności gospodarczej za poprzedni rok kalendarzowy w terminie 14 dni kalendarzowych od dnia doręczenia wezwania. Niedopełnienie opisanych obowiązków upoważnia i obliguje ZUS do ustalenia za wszystkie miesiące danego roku podstawy wymiaru składek w wysokości 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.
Przedsiębiorca korzystający z „małego zus” składa pierwszą deklarację ZUS DRA za pierwszy pełny miesiąc korzystania z ulgi i do końca roku nie musi składać kolejnych deklaracji. Rozpoczęcie wykonywania działalności w trakcie miesiąca powoduje, że trzeba złożyć także dodatkową deklarację za pierwszy niepełny miesiąc (a drugą za pełny miesiąc).
Rezygnacja z „małego ZUS”
„Mały zus” jest dobrowolny. Przedsiębiorca, który chciałby opłacać wyższe składki, może zadeklarować wyższą podstawę wymiaru składki. Za miesiąc, w którym przedsiębiorca zrezygnował z ulgi oraz pozostałe miesiące do końca roku, płaci składki na ubezpieczenia społeczne według zasad ogólnych.
Za równoznaczne z rezygnacją z „małego ZUS” uważa się brak zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych lub do ubezpieczenia zdrowotnego z właściwym kodem tytułu ubezpieczenia, w terminie 7 dni od:
-1 stycznia danego roku,
– pierwszego dnia prowadzenia lub wznowienia działalności gospodarczej,
– pierwszego dnia, w którym spełnione zostały przesłanki do korzystania z „małego zus”.
Błędne zgłoszenie się do „małego ZUS” z uwagi na źle wyliczony przychód za ubiegły rok jest wiążące (nie powoduje automatycznego wyrejestrowania z „małego ZUS”). Trzeba więc złożyć formularz wyrejestrowujący z odpowiednim kodem i ponownie zarejestrować do ubezpieczeń na zasadach ogólnych.

 

 

Jeśli spodobał Ci się wpis, możesz go zalinkować. Wpis ma charakter popularyzatorski. Autorka nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie treści zawartych we wpisie w konkretnej sprawie. W celu uzyskania porady prawnej w indywidualnej sprawie proszę o kontakt telefoniczny lub mailowy.

24 miesiące preferencyjnych składek ZUS dla osób fizycznych rozpoczynających prowadzenie działalności gospodarczej

Po wykorzystaniu przez 6 miesięcy ulgi na start albo jeśli przedsiębiorca zrezygnuje z tej ulgi, przysługują mu 24 miesiące preferencyjnych składek ZUS obliczanych od podstawy, która nie może być niższa niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę, tj. 615 zł w 2019 r. (zobacz: rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 11 września 2018 r., w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2019 r., opublikowane w Dzienniku Ustaw z 2018 r., pozycja 1794).
Obowiązkowe składki ZUS w ramach opisywanej ulgi opłaca się w wysokości: emerytalna – 19,5% podstawy, rentowa – 8% podstawy, wypadkowa – 1,67 % podstawy. Natomiast ubezpieczenie chorobowe jest dla przedsiębiorcy dobrowolne (2,45% podstawy), nie więcej niż 250% prognozowanego średniego wynagrodzenia w gospodarce narodowej na dany rok (tak: art. 19 ust. 10 ustawy z dnia 13 października 1998 r., o systemie ubezpieczeń społecznych, której tekst jednolity został opublikowany w Dzienniku Ustaw z 2019 r., pozycja 300 ze zmianami). Wynagrodzenie to w 2019 r. wynosi 4.765 zł (porównaj: Obwieszczenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 listopada 2018 r. w sprawie kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w roku 2019 oraz przyjętej do jej ustalenia kwoty prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia, opublikowane w Monitorze Polskim z 2018 r., pozycja 1185).
Zapłata składek na ubezpieczenie zdrowotne również jest obowiązkowa. Wynoszą one nie mniej niż 75% podstawy wymiaru składki. Za podstawę tę przyjmuję się przeciętne wynagrodzenie z IV kwartału poprzedniego roku (wysokość ta wynika z Obwieszczenia Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 18 stycznia 2019 r., w sprawie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w czwartym kwartale 2018 r., opublikowanego w: Dzienniku Urzędowym GUS z 2019 r., pozycja 1). W 2018 r. było to 5.071,41 zł, dlatego podstawa wymiaru składki zdrowotnej w 2019 r. wynosi 3.803,56 zł, a wysokość tej składki 342,32 zł; czyli tyle, co przy działalności nierejestrowanej.
Przedsiębiorca korzystający z preferencyjnych składek ZUS nie ma obowiązku opłacania Składki na Fundusz Pracy i Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych, jeżeli miesięcznie zadeklarowana podstawa wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne i rentowe (łącznie ze wszystkich tytułów do tych ubezpieczeń) jest niższa od minimalnego wynagrodzenia. Zatem przez pierwsze 24 miesiące działalności deklarując podstawę wymiaru składek w wysokości 30% minimalnego wynagrodzenia, nie ma obowiązku opłacać składki na FP i SFWON, chyba że obowiązek odprowadzania składek wynika z innych tytułów do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych niż prowadzenie działalności gospodarczej.
Przesłanki opłacania preferencyjnych składek ZUS określone zostały w art. 18a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.
Po upływie 6 miesięcy korzystania z ulgi „na start” lub wcześniej, jeśli przedsiębiorca zrezygnował z tej ulgi, powinien wyrejestrować się z ubezpieczeń na formularzu ZUS ZWUA i ponownie zgłosić do nich na formularzu ZUS ZUA (w terminie 7 dni) oraz złożyć deklarację rozliczeniową ZUS DRA za kolejny miesiąc.
W zgłoszeniu do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego podaje się kod tytułu 05 70 lub 05 72, jeśli spełnione zostały przesłanki, by opłacać składki od preferencyjnej podstawy wymiaru. Zgłoszenie kodu 05 10 (albo 05 12) oznacza, że ubezpieczony opłaca składki na zasadach ogólnych.
Dla zastosowania preferencji konieczne jest spełnienie łącznie dwóch wymogów. Po pierwsze, w ostatnich 60 miesiącach kalendarzowych przed rozpoczęciem działalności gospodarczej nie można prowadzić tej lub innej działalności gospodarczej. Po drugie, nie można wykonywać działalności na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym osoba fizyczna wykonywała w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej.
Z preferencyjnych stawek ZUS nie korzystają też: wspólnicy spółek jawnych, komandytowych i partnerskich oraz jedyny wspólnik spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, a także twórcy i artyści.
Dodatkowo, preferencyjne stawki ZUS nie przysługują osobom współpracującym przy prowadzeniu jednoosobowej działalności gospodarczej. Za osobę współpracującą uważa się małżonka, dziecko własne, dziecko drugiego małżonka, dziecko przysposobione, rodzica, macochę, ojczyma oraz osobę przysposabiającą, jeżeli pozostaje z osobą, która prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą lub korzysta z ulgi na start, we wspólnym gospodarstwie domowym i współpracuje przy prowadzeniu działalności.
Czas trwania ulgi i wyrejestrowanie z ubezpieczeń
Jeśli przedsiębiorca wykonywanie działalności gospodarczej rozpoczyna od pierwszego dnia danego miesiąca, miesiąc ten wliczamy do tych 24 miesięcy. W pozostałych przypadkach ulga trwa 24 miesiące + dni od 2 do 30 lub 31 danego miesiąca (za wyjątkiem lutego, który ma mniej dni).
Po upływie 24 miesięcy opłacania składek od preferencyjnej podstawy wymiaru należy wyrejestrować się z ubezpieczeń na formularzu ZUS ZWUA z kodem tytułu 05 70 lub 05 72 i ponownie zgłosić się do nich na formularzu ZUS ZUA z kodem 05 90 lub 05 92 (ulga „mały zus”) albo z kodem 05 10 lub 05 12 (zasady ogólne) oraz złożyć deklarację rozliczeniową ZUS DRA za kolejnym miesiąc.
Skutki korzystania z ulgi
Opłacanie niższych składek obniża wysokość zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego, zasiłku macierzyńskiego oraz zasiłku opiekuńczego (wynikających z ubezpieczenia chorobowego), a także świadczeń wynikających z ubezpieczenia wypadkowego (m.in. zasiłku chorobowego, czy świadczenia rehabilitacyjnego) oraz z ubezpieczenia emerytalnego i ubezpieczeń rentowych (emerytura, renta).

 

Jeśli spodobał Ci się wpis, możesz go zalinkować. Wpis ma charakter popularyzatorski. Autorka nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie treści zawartych we wpisie w konkretnej sprawie. W celu uzyskania porady prawnej w indywidualnej sprawie proszę o kontakt telefoniczny lub mailowy.

Ulga ZUS „na start”

Osobom fizycznym rozpoczynającym prowadzenie działalności gospodarczej przysługuje możliwość skorzystania z ulgi „na start”, polegającej na tym, że przez okres 6 miesięcy obowiązkowo opłaca się tylko składkę na ubezpieczenie zdrowotne (obecnie w kwocie 342,32 zł).
Dla kogo ulga „na start”?
Przesłanki skorzystania z tej ulgi zostały określone w art. 18 ustawy z dnia 6 marca 2018 r., Prawo przedsiębiorców, której tekst jednolity został opublikowany w Dzienniku Ustaw z 2019, pozycja 1292. Mianowicie, ulga przysługuje:
1. osobie fizycznej,
2. podejmującej działalność gospodarczą po raz pierwszy albo podejmującej działalność gospodarczą ponownie po upływie co najmniej 60 miesięcy od dnia jej ostatniego zawieszenia lub zakończenia,
3. która nie wykonuje wspomnianej działalności na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywała w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzących w zakres wykonywanej działalności gospodarczej.

Formalności, których należy dopełnić
Skorzystanie z opisywanej ulgi wymaga złożenia do ZUS formularza ZUS ZZA i wpisania w nim kodu działalności 0540 w terminie 7 dni od dnia powstania zdarzenia, z którym łączy się obowiązek ubezpieczenia (tu rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej). Do ubezpieczenia ZUS można zgłosić się poprzez „jedno okienko” CEIDG, tzn. wypełniając i wysyłając wniosek o wpis do CEIDG w formie elektronicznej, bądź składając jego wydruk osobiście lub za pośrednictwem poczty w dowolnym urzędzie gminy w Polsce.
Wybierając dzień rozpoczęcia działalności gospodarczej warto zwrócić uwagę na sposób liczenia terminu przysługiwania ulgi. Jeśli przedsiębiorca rozpocznie działalność pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego, to miesiąc ten traktuje się jako pierwszy miesiąc ulgi. Rozpoczynając prowadzenie działalności w trakcie miesiąca (od 2 do 30 lub 31 dnia), bieżącego miesiąca nie wlicza się do 6 miesięcznego okresu trwania ulgi. Zatem rejestrując działalność od drugiego dnia miesiąca przedłużamy trwanie ulgi o miesiąc (jak wyjaśnia w interpretacjach ZUS). Wynika to z przyjętego ustawowo sposobu liczenia terminów miesięcznych w oparciu o Ordynację podatkową. Po upływie terminu 6 miesięcznego należy wyrejestrować się z ubezpieczeń składając formularz ZUS ZWUA, kod 600 (inne zdarzenie powodujące ustanie tytułu do ubezpieczenia), w ciągu 7 dni i ponownie zarejestrować podając właściwy kod ubezpieczenia w zależności od tego, czy wybieramy inną ulgę, czy zasady ogólne.
Skutki skorzystania z ulgi
W konsekwencji, przedsiębiorca opłacający wyłącznie składki na ubezpieczenie zdrowotne korzystający z preferencji uzyskuje uprawnienie do korzystania z bezpłatnej opieki medycznej w ramach publicznego systemu ochrony zdrowia.
Opłacanie składek na ubezpieczenie zdrowotne nie uprawnia jednak do zasiłku chorobowego. Oznacza to, że jeśli przedsiębiorca zachoruje, to nie otrzyma z tego tytułu od ZUS żadnych pieniędzy. Dopiero gdy przedsiębiorca objęty jest ubezpieczeniem chorobowym, aby uzyskać zasiłek chorobowy, wystarczy wysłanie do ZUS otrzymanego od lekarza zwolnienia ZUS ZLA razem z wypełnionym formularzem ZUS Z-3b (elektronicznie lub papierowo). Przedsiębiorca podlega ubezpieczeniu chorobowemu dobrowolnie, o ile zgłosił się do ubezpieczenia chorobowego (druk ZUS ZUA), upłynął wymagany czas 90 dni oraz terminowo opłacone zostały składki na ubezpieczenie społeczne (do 10 lub 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, za który składka jest należna).
W okresie korzystania z ulgi „na start” korzystający z niej nie jest uprawniony do świadczeń z tytułu niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową (zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego), które przysługują z ubezpieczenia wypadkowego.
Okres, w którym nie są opłacane składki na ubezpieczenie emerytalne, nie jest również brany pod uwagę przy ustalaniu prawa do emerytury oraz nie podwyższa jej wysokości. Osoby korzystające z ulgi „na start” nie uzyskają też automatycznie renty z tytułu niezdolności do pracy, jeżeli staną się niezdolne do pracy.

 

Jeśli podobał Ci się ten wpis, możesz go zalinkować. Wpis ma charakter popularyzatorski. Autorka nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie treści zawartych we wpisie w konkretnej sprawie. W celu uzyskania porady prawnej w indywidualnej sprawie proszę o kontakt telefoniczny lub mailowy.

Działalność nierejestrowana

Od dnia 30 kwietnia 2018 r., w związku z wejściem w życie ustawy dnia 6 marca 2018 r., Prawo przedsiębiorców, której zmienioną wersję, jako tekst jednolity opublikowano w Dzienniku Ustaw z 2019 r., pozycja 646, powstała możliwość prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby fizyczne bez rejestrowania takiej działalności w CEIDG. Podkreślenia przy tym wymaga, że dotychczas wpis do CEIDG miał charakter deklaratoryjny i nie decydował o tym, czy podmiot jest przedsiębiorcą, czy nie. Decydowało o tym (i powinno decydować obecnie) faktyczne wykonywanie działalności gospodarczej. Jej definicja zawarta w ustawie Prawo przedsiębiorców ma zastosowanie tylko na potrzeby tej ustawy (chyba że inne ustawy odwołują się do Prawa przedsiębiorców), tj. m.in. dla potrzeb weryfikacji, czy podmiot prowadzący działalność gospodarczą wywiązuje się z obowiązków administacyjnoprawnych nałożonych przez niego przez ustawę, m.in. obowiązku dokonania wpisu do CEIDG. Takiego obowiązku nie ma osoba prowadząca działalność nierejestrowaną. Jeśli jednak osoba wykonująca działalność nierejestrowaną złoży wniosek o wpis do CEIDG, to działalność ta staje się działalnością gospodarczą z dniem określonym we wniosku (a wystarczyłoby „nie podlega wpisowi do CEIDG, chyba że na własny wniosek”….:).
Przesłanki skorzystania z udogodnienia polegającego na braku konieczności rejestracji w CEIDG co do zasady są następujące:

1. osiągnięcie przez osobę fizyczną miesięcznie przychodu należnego w kwocie nie przekraczającej 50 % minimalnego wynagrodzenia za pracę, czyli według rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 11 września 2018 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2019 r. (opublikowanego w Dzienniku Ustaw z 2018 r., pozycja 1794), kwoty do 1125 zł brutto. Przy czym ustawa wyraźnie wyłącza możliwość skorzystania z uproszczenia przez osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą jako spółka cywilna (por. art. 5 ustęp 5 Prawa przedsiębiorców).
2. nie prowadzenie działalności gospodarczej w ciągu ostatnich 60 miesięcy; Artykuł 195 Prawa przedsiębiorców przewiduje jednak, że działalność nierejestrowaną prowadzić mogą również osoby, które w okresie 12 miesięcy przed dniem wejścia w życie ustawy, to jest od co najmniej 30 kwietnia 2017 r., nie były wpisane do CEIDG lub których wpis został wykreślony z CEIDG wcześniej niż 12 miesięcy przed dniem wejścia w życie Prawa przedsiębiorców (czyli przed 30 kwietnia 2017 r.), nawet jeżeli w okresie ostatnich 60 miesięcy przed dniem wejścia w życie tej ustawy wykonywały działalność gospodarczą.
3. działalność nie wymaga wpisu do rejestru działalności regulowanej, ani uzyskania zezwolenia lub koncesji. W konsekwencji nie mogą jej wykonywać, np. małe instytucje płatnicze, przewoźnicy, osoby handlujące wyrobami spirytusowymi, czy papierosami.
Skutki prowadzenia działalności gospodarczej nierejestrowanej
– brak konieczności rejestracji działalności w CEIDG,
– brak konieczności uzyskania numeru NIP i REGON,
– brak obowiązku odprowadzania zaliczek na podatek dochodowy,
– brak obowiązku płacenia składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne oraz składki zdrowotnej z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej, a w konsekwencji brak obowiązku składania deklaracji ZUS,
– brak statusu podatnika VAT (za wyjątkiem podmiotu, który z mocy prawa nie podlega zwolnieniu VAT zależnemu od wysokości sprzedaży opodatkowanej, np. usługi prawnicze).
Obowiązki przedsiębiorcy prowadzącego działalność gospodarczą nierejestrowaną
1. Prowadzenie uproszczonej ewidencji sprzedaży pozwalającej ustalić dzień przekroczenia progu ustawowego przychodu dla działalności nierejestrowanej.
2. Rozliczanie dochodów z działalności gospodarczej w zeznaniu rocznym klasyfikując te działalność jako specyficzne źródło (a nie działalność gospodarczą).
3. Wystawianie rachunków (faktur oraz paragonów, o ile podmiot jest podatnikiem VAT).
4. Przestrzeganie praw osób trzecich, w tym wynikających z regulacji uprawnień konsumenta (ponieważ regulacje w tym zakresie są bardzo rozbudowane, tytułem przykładu podam obowiązek rzetelnej informacji, niestosowanie niedozwolonych klauzul umownych, obowiązek zwrotu świadczenia wzajemnego, w przypadku skorzystania przez konsumenta z uprawnienia do odstąpienia od umowy zawartej na odległość w terminie 14 dni).
5. Przestrzeganie ustaw odrębnych, np. zawierających regulacje sanitarne, czy dotyczących ochrony zdrowia lub bezpieczeństwa publicznego.

6. Obowiązki związane z ubezpieczeniem zdrowotnym (!).

Przekroczenie limitu przychodu
Po przekroczeniu kwoty przychodów należnych 1125 zł brutto (określanej zgodnie z ww. rozporządzeniem na 2019 r.), działalność podlega obowiązkowi zarejestrowania w CEDIG w terminie 7 dni od dnia przekroczenia limitu. Oczywiście dla obliczenia limitu znaczenie ma przychód należny. Nie tylko więc faktycznie uzyskane kwoty, ale też należne niezapłacone. Dodatkowo przychodu tego dla potrzeb obliczenia limitu nie pomniejsza się o koszty uzyskania przychodu.
Obowiązki wynikające z prawa podatkowego
Prowadzenie działalności nierejestrowanej nie zwalnia z obowiązku rejestracji jako podatnik VAT oraz ewidencjowania sprzedaży za pomocą kasy fiskalnej, czy wystawiania faktur VAT w obrocie B2B, gdy dotyczy działalności nieobjętej zwolnieniem podmiotowym uzależnionym od wartości sprzedaży VAT (wynikającym z art. 113 ust. 1 lub 9 ustawy z dnia 11 marca 2004 r., o podatku od towarów i usług, tekst jednolity opublikowany w Dzienniku Ustaw z 2018 r., pozycja 2174 ze zmianami). Na przykład usługi prawnicze, dostawa komputerów oraz wyrobów elektronicznych nie korzystają z limitu wyłączającego obowiązek rejestracji VAT – por. art. 113 ust. 13 ustawy o podatku od towarów i usług.
Osoby fizyczne prowadzące działalność nierejestrowaną rozliczają dochód rocznie w zeznaniu PIT-36. Wymaga to pomniejszenia przychodu o koszty jego uzyskania. Warto więc w prowadzonej ewidencji uwzględniać koszty uzyskania, aby te wartości uwzględnić w zeznaniu rocznym.
Osoby fizyczne prowadzące działalność nierejestrowaną obowiązują ogólne zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym przez osoby nieprowadzące działalności gospodarczej w związku z umową o pracę, czy z umowami cywilnoprawnymi, w tym umową zlecenia i dziełem.

Jeśli podobał Ci się artykuł, możesz go zalinkować. Wpis ma charakter popularyzatorski. Autorka nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie treści zawartych we wpisie w konkretnej sprawie. W celu uzyskania porady prawnej w indywidualnej sprawie proszę o kontakt telefoniczny lub mailowy.