Tag: prawo spółek

Opublikowane w

Czy uchwała określająca wynagrodzenie zarządu spółki z o.o. powinna odpowiadać dobrym obyczajom?

W małych podmiotach, gdzie skala działalności jest niewielka a krąg wspólników niezbyt rozbudowany, często wspólnicy sprawują funkcje członków zarządu. W konsekwencji przy przyznawaniu wynagrodzeń może powstać pokusa działania, które jest zgodne z interesem udziałowców, ale potencjalnie mogłoby godzić w interes spółki. Co do zasady wysokość wynagrodzenia członków zarządu określana jest uchwałą przez wspólników w odniesieniu do osób, które sprawują tę swoje funkcje bez podpisania umowy ze spółką. Uchwała określająca wysokość wynagrodzenia członków zarządu powinna być:
po pierwsze – zgodna przepisami,
po drugie – zgodna z umową spółki oraz interesem spółki, a
po trzecie – zgodna z dobrymi obyczajami oraz niemająca na celu pokrzywdzenia wspólnika.
W przeciwnym razie uchwałę taką można zaskarżyć do sądu.
Uprawnienie do zaskarżenia uchwały przysługuje zarządowi oraz radzie nadzorczej, a także w określonych przypadkach wspólnikom.
Wpis ma charakter popularyzatorski i nie stanowi porady prawnej w konkretnej sprawie. Autorka nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie treści wpisu. W celu uzyskania indywidualnej porady prawnej proszę o kontakt telefoniczny lub mailowy.
Opublikowane w

Duże zmiany w Kodeksie spółek handlowych od października

Już od 12 października tego roku ma wejść w życie istotna nowelizacja KSH. Wśród zmian wymienić można m.in. wprowadzenie wiążących poleceń od spółek dominujących wobec spółek zależnych oraz zmiany w zakresie odpowiedzialności za działanie na szkodę spółki przez członków zarządu spółki zależnej, o ile spółka uzyska odpowiedni wpis do KRS.

Dotychczas kwestie te nie były wystarczająco uregulowane. Polecenia występowały w praktyce, a z punktu widzenia odpowiedzialności członków zarządu wykonywanie takich poleceń wiązało się z dużym ryzykiem odpowiedzialności cywilnej oraz karnej.

Inne zmiany dotyczą rozszerzenia kompetencji rad nadzorczych, czy wyciśnięcia (przymusowego wykupu udziałów lub akcji) wspólników mniejszościowych. Zmiany co istotne dotyczą również spółek z ograniczoną odpowiedzialnością.

Ponadto, według nowych przepisów rozszerzeniu mają ulec kompetencje rad nadzorczych, m.in. w zakresie oceny zgodności działania ze strategią całej grupy.

Popularność rejestrowanej grupy spółek będzie zależała m.in. od tego, czy spółki dominujące będą chciały ponosi odpowiedzialność odszkodowawczą na zmienionych zasadach oraz od tego, czy spółki zależne będą skłonne (o ile nie zmuszone) poświęcić część swojej autonomii na rzecz rad nadzorczych.

 

Wpis ma charakter popularyzatorski i nie stanowi indywidualnej porady prawnej. Autorka nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie treści wpisu. W celu uzyskanie porady prawnej w konkretnej sprawie proszę o kontakt telefoniczny lub mailowy.

 

Opublikowane w

Ujawnianie numeru PESEL w KRS

Zgodnie z art. 35 p. 1 ustawy o KRS Ilekroć do Rejestru wpisuje się osobę fizyczną – zamieszcza się nazwisko i imiona oraz identyfikator nadany w systemie ewidencji ludności, zwany dalej „numerem PESEL.

Komentatorzy ustawy podkreślają, jak istotna jest jednoznaczna identyfikacja osoby fizycznej, czemu ma służyć wymaganie  niepowtarzalnego numeru PESEL.

Czego komentatorzy często nie dostrzegają? Ustawa o KRS powstawała w latach 90. Od tego czasu realia obrotu gospodarczego znacznie się zmieniły. Jednakże art. 35 p. 1 ustawy nadal „utrzymany jest w duchu poprzedniej epoki”.

Po pierwsze, należałoby odróżnić czynność identyfikowania osoby fizycznej od ujawniania danych dotyczących osoby fizycznej. Jeśli nawet newralgiczne dane konieczne są dla identyfikacji osoby fizycznej, to nie muszą być one powszechnie dostępne dla każdego i bez weryfikacji, w jakim celu chce je pozyskać. Minimalnym rozwiązaniem legislacyjnym w tym zakresie wydaje się udostępnianie danych na wniosek.

Po drugie, weryfikacji wymaga to, czy wpis nr PESEL do KRS w związku z dokonywaniem określonych czynności dotyczących spółki jest rzeczywiście ujawniany w interesie publicznym (czy interes publiczny w ogóle wymaga takiego ujawnienia), a także czy zakres ujawnienia danych osób fizycznych jest adekwatny do zamierzonego celu (ochrony innego dobra) przez ustawodawcę. Na dzień dzisiejszy zakres ujawniania danych  nie jest adekwatny do celów realizowanych przez ustawę KRS przez co narusza art. 87 RODO oraz art. 5 ust. 1 lit c RODO.

Po trzecie, na poziomie legislacyjnym, choć niewątpliwie wymaga to nakładu pracy ze strony ustawodawcy, należałoby wyodrębnić rodzajowo grupy osób, które PESEL w ogóle nie musiałyby podawać, np. biegłych rewidentów, księgowe, prawników i inne osoby, które wykonują swoje czynności w ramach działalności gospodarczej i posiadają unikatowy nr nip, czy nr legitymacji (dot. zawodów regulowanych), który nie zawiera danych newralgicznych.

 

Wpis ma charakter popularyzatorski i nie stanowi porady prawnej w konkretnej sprawie. Autorka nie odpowiada za wykorzystanie treści wpisu. W celu uzyskania indywidualnej porady prawnej proszę o kontakt telefoniczny lub mailowy.

Opublikowane w

Nieważność umowy zawartej ze spółką bez zarządu

W obrocie gospodarczym często zdarza się, że klient zakupujący towar lub usługę prosi o fakturę, w której jako nabywca widnieje spółka kapitałowa, na przykład spółka z ograniczoną odpowiedzialnością.

Tymczasem umowa, w której spółka jest reprezentowana przez osobę do tego nieuprawnioną (fałszywy organ) jest umową nieważną. Konwalidacja takiej czynności prawnej jest niemożliwa (tak wyrok Sądu Najwyższego z 31 stycznia 2001 r, sygn. III CKN 984/98 oraz wyrok SN z 12 grudnia 1996 r., sygn. I CKN 22/96).

Powoduje to, że wyegzekwowanie należności od spółki z tytułu takiej umowy może okazać się niemożliwe.

 

Wpis ma charakter popularyzatorski. Autorka nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie wpisu w konkretnej sprawie. W celu uzyskania indywidualnej porady prawnej proszę o kontakt telefoniczny lub mailowy.

Opublikowane w

Przyczyny rozwiązania spółki komandytowej

Do przyczyn rozwiązania spółki komandytowej należą:

  1. przyczyny przewidziane w umowie spółki, np. z powodu realizacji przedsięwzięcia lub upływu czasu,
  2. uchwała wspólników,
  3. ogłoszenie upadłości spółki lub komplementariusza,
  4. śmierć komplementariusza,
  5. wypowiedzenie umowy spółki przez wspólnika lub wierzyciela,
  6. uprawomocnienie się orzeczenia sądu w przedmiocie rozwiązania spółki
  7. przejęcie majątku spółki przez jedynego wspólnika z obowiązkiem rozliczenia się z pozostałymi wspólnikami.

Utrata zdolności do czynności prawnych przez komplementariusza nie została wskazana w ustawie, jako przesłanka uzasadniająca rozwiązanie spółki.

Ponadto, jeśli umowa spółki tak stanowi lub wspólnicy tak postanowią, nie dochodzi do rozwiązania spółki w przypadku śmierci lub ogłoszenia upadłości komplementariusza oraz pomimo wypowiedzenia umowy spółki przez wspólnika lub jego wierzyciela.

Pomimo zaistnienia przyczyn określonych w umowie spółka może kontynuować swoją działalność, jeśli tak zadecydują jej wspólnicy.

 

Wpis ma charakter popularyzatorski i nie stanowi porady prawnej w konkretnej sprawie. Autorka nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie treści wpisu. W celu uzyskania indywidualnej porady prawnej proszę o kontakt telefoniczny lub mailowy.

Opublikowane w

Czy spółka komandytowa może mieć kuratora?

Kurator dla spółek ustanawiany jest w przypadku odzyskiwania należności „trudnych”.

Zgodnie z art. 69 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego, Sąd orzekający, na wniosek strony przeciwnej, ustanawia kuratora dla strony niemającej zdolności procesowej, która nie ma przedstawiciela ustawowego, dla strony będącej osobą prawną, gdy w jej organie zachodzą braki uniemożliwiające jej reprezentację, albo dla strony będącej jednostką organizacyjną, o której mowa w art. 64 § 11, gdy brak jest osób uprawnionych do jej reprezentowania. Z cytowanego przepisu wyraźnie wynika, że dotyczy on również spółek osobowych, jako jednostek organizacyjnych niebędących osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną.

Natomiast art. 42 Kodeksu cywilnego wprost dotyczy osób prawnych. Mianowicie, jeżeli osoba prawna nie może być reprezentowana lub prowadzić swoich spraw ze względu na brak organu albo brak w składzie organu uprawnionego do jej reprezentowania, sąd ustanawia dla niej kuratora. Ponadto, spółka komandytowa nie posiada zarządu, który byłby organem uprawnionym do jej reprezentowania. Reprezentowana jest bowiem przez wspólników (także wtedy, gdy jednym z nich jest spółka kapitałowa). Skoro podstawowym zadaniem kuratora ustanowionego w trybie art. 42 Kodeksu cywilnego jest powołanie albo uzupełnienie składu organu osoby prawnej uprawnionego do jej reprezentowania, to w przypadku spółki komandytowej takie zadanie nie byłoby możliwe do wykonania.

Na korzyść takiej interpretacji może przemawia treść art. 26 [1] prawa upadłościowego, który dotyczy kuratora na potrzeby postępowania upadłościowego i wyraźnie odnosi się do ułomnych osób prawnych.

Ponadto, nie można powierzyć prowadzenia spraw spółki jawnej, czy komandytowej osobom trzecim z wyłączeniem wspólników.

Jednakże z drugiej strony do jednostek organizacyjnych niebędących osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną, stosuje się odpowiednio przepisy o osobach prawnych.

Brak wyraźnego odniesienia art. 42 kc do ułomnych osób prawnych wymaga więc interwencji ustawodawcy.

Wpis ma charakter popularyzatorski i nie stanowi porady w konkretnej sprawie. Autorka nie ponosi odpowiedzialności za treść wpisu. W celu uzyskania indywidualnej porady prawnej proszę o kontakt telefoniczny lub mailowy.

Opublikowane w

Postępowanie przymuszające

Niedopełnienie obowiązków informacyjnych względem KRS może skutkować nałożeniem grzywny, ustanowieniem kuratora, czy wykreśleniem wpisu z urzędu.

W przypadku stwierdzenia, że wniosek o wpis do Rejestru lub dokumenty, których złożenie jest obowiązkowe, nie zostały złożone pomimo upływu terminu, sąd rejestrowy wzywa obowiązanych do ich złożenia – wyznaczając dodatkowy 7-dniowy termin, m.in. pod rygorem grzywny. Wysokość tej grzywny reguluje art. 1052 Kodeksu postępowania cywilnego.

Wezwanie z KRS ma postać postanowienia, w którym wskazuje się osoby zobowiązane do złożenia wniosku o wpis do rejestru lub do złożenia dokumentów. Postanowienie to nie podlega zaskarżeniu zażaleniem. Zażalenie przysługuje dopiero na postanowienie o ukaraniu grzywną lub ustanowieniu kuratora lub o dokonaniu wpisu z urzędu.

Pewne wątpliwości budzi, czy grzywna powinna być nakładana na osobę prawną, czy na kierownika jednostki, w związku z niestosowaniem art. 1053 Kodeksu postępowania cywilnego w postępowaniu rejestrowym oraz tym, że obowiązki informacyjne ciążą na podmiotach wpisanych do KRS (wg art. 25 ustawy KRS). Bieżące praktyki sądów rejestrowych w tym zakresie trudno zweryfikować z uwagi na to, że w przypadku podmiotów aktywnych, wezwanie do uzupełnienia braków nie jest zaskarżalne, a w razie uzupełnienia braków nieuiszczona grzywna ulega umorzeniu.

Natomiast wobec podmiotów nieaktywnych Sąd rejestrowy umarza postępowanie przymuszające, gdy z okoliczności sprawy wynika, że nie doprowadzi ono do spełnienia obowiązku.

 

Wpis ma charakter popularyzatorski. Autorka nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie w konkretnej sprawie treści wpisu. W celu uzyskania indywidualnej porady prawnej proszę o kontakt telefoniczny lub mailowy.

 

Opublikowane w

Sprzedaż udziałów w spółce z o.o.

Wymagania formalne

Sprzedaż udziałów w spółce z o.o. jest to czynność prawna mająca na celu przeniesienie tych udziałów na nabywcę.

Jakie wymagania formalne stawia ustawodawca umowie sprzedaży udziałów w spółce z o.o.?

Po pierwsze, zawarcie omawianej umowy wymaga co najmniej formy z podpisami poświadczonymi notarialnie. W takiej sytuacji umowę sporządzają strony umowy, najczęściej przy pomocy zawodowego prawnika, a jedynie podpisy składają przed notariuszem. Dla zawarcia umowy sprzedaży udziałów w spółce z o.o. dopuszczalna jest także forma aktu notarialnego.

O czym jeszcze należy pamiętać decydując się na sprzedaż lub kupno udziałów?

O sprzedaży udziałów należy zawiadomić spółkę z kilku względów.

Umowa spółki może bowiem wymagać zgody Spółki (najczęściej zarządu, rzadziej nadzwyczajnego zgromadzenia wspólników) na zbycie udziałów i wprowadzać w tym zakresie różne ograniczenia, np. określone quorum, określoną większość, określone kwalifikacje po stronie nabywcy itd. Nieskuteczne jest natomiast całkowite wyłączenie możliwości sprzedaży udziału w spółce z o.o.

W przypadku wystąpienia trudności ze strony spółki co do uzyskania zgody na sprzedaż udziałów, warto skonsultować z zawodowym prawnikiem złożenie wniosku do Sądu o wyrażenie zgody na zbycie udziału.

Jeśli umowa spółki nie zawiera postanowień przeciwnych, dotychczasowym wspólnikom nie przysługuje pierwszeństwo nabycia udziałów, ani prawo pierwokupu. Jeśli jednak takie uprawnienie dotychczasowym wspólnikom przysługuje, to dopiero zawiadomienie spółki o sprzedaży udziałów umożliwi przesłanie przez zarząd odpowiednich informacji do wspólników. Gdy obowiązki informacyjne zostały wykonane, a dotychczasowi wspólnicy w określonym terminie nie złożą oświadczenia o skorzystaniu z przysługującego im uprawnienia, sprzedaż udziałów w spółce z o.o. może być dokonana bez ryzyka wad prawnych.

Ograniczenia w sprzedaży udziałów w spółce z o.o. mogą również wynikać z praw innych osób trzecich.

Skutki sprzedaży udziałów

Kupujący powinien zawiadomić spółkę o nabyciu jej udziałów. Od tego zależy wykonywanie przez niego uprawnień właścicielskich w spółce. Ponadto, Spółka powinna zgłosić zbycie udziałów do KRS i złożyć wymagane formularze wraz z aktualną listą wspólników.

Nabywca udziału odpowiada wobec spółki solidarnie ze zbywcą za niespełnione świadczenia należne spółce ze zbytego udziału lub zbytej części udziału, np. powtarzające się świadczenia niepieniężne lub dopłaty.

Sprzedaż udziałów opodatkowana jest podatkiem dochodowym 19% po stronie zbywcy oraz 1% podatku od czynności cywilnoprawnych, który rozlicza nabywca.

 

Wpis ma charakter popularyzatorski i nie stanowi indywidualnej porady prawnej. Autorka nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie wpisu w konkretnej sprawie. W celu uzyskania porady prawnej w konkretnej sprawie proszę o kontakt telefoniczny lub mailowy.

Opublikowane w

Lista osób uprawnionych do powołania zarządu spółki z o.o.

Zgłaszając nowy podmiot do rejestru przedsiębiorców KRS należy dołączyć nie tylko oświadczenia osób reprezentujących podmiot, obejmujące zgodę na ich powołanie oraz ich adresy do doręczeń, ale także złożyć listę osób uprawnionych do powołania zarządu i podać dane adresowe tych osób (w tym osób wchodzących w skład organu). Celem przepisu było stworzenie otoczenia prawnego sprzyjającego przeciwdziałaniu sytuacji braku zarządu podmiotu wpisanego do KRS, w tym spółki z o. o.

W praktyce przyjmuje się, że przepisy w zakresie opisywanego obowiązku informacyjnego są zredagowane w oparciu o kryterium funkcjonalne.

W przypadku gdy wspólnikiem jest osoba prawna, należy podać imiona i nazwiska oraz adresy do doręczeń członków organu uprawnionego do reprezentowania tej osoby prawnej.

Każdorazową zmianę tych osób oraz danych tych osób należy zgłosić sądowi rejestrowemu, przedkładając nową listę, która spełnia wymagania stawiane przez ustawę.

Zgłoszenie zmian adresów nie podlega opłacie sądowej.

 

Wpis ma charakter popularyzatorski i nie stanowi indywidualnej porady prawnej. Autorka nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie wpisu w konkretnej sprawie. W celu uzyskania porady prawnej w konkretnej sprawie, proszę o kontakt telefoniczny lub mailowy.

 

Opublikowane w

Czy spółka z o. o. może działać bez zarządu?

Co do zasady osoba prawna działa przez swoje organy w sposób przewidziany w ustawie i w opartym na niej statucie. Organem, który według ustawy reprezentuje i prowadzi sprawy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jest zarząd. Działalność zarządu spółki z o.o. jest równoznaczna z działalnością samej spółki. Spółka z o.o. może też działać przez „pośredników” pośrednich lub bezpośrednich, czyli przedstawicieli, w tym pełnomocników, prokurentów oraz kuratora.

Ustanowienie prokurenta i udzielenie prokury dla spółki może być korzystne zwłaszcza w sytuacji, gdy członkowie zarządu spółki rezygnują z dalszego sprawowania funkcji, albo zostali skazani za określone czyny zabronione. Prokura ma bowiem bardzo szeroki zakres. Należy do niej ogół czynności sądowych i pozasądowych (co nie oznacza, że zasada ta nie doznaje wyjątków).

Natomiast ustanowiony przez Sąd Rejestrowy kurator wprawdzie może reprezentować i prowadzić sprawy spółki. Jednak co do zasady sprawuje on swoją funkcję tylko przez rok, a głównym jego zadaniem jest zwołanie zgromadzenia wspólników w celu powołania zarządu lub doprowadzenie do likwidacji spółki. Brak zarządu teoretycznie nie jest korzystny dla samej spółki z o.o. i jej wspólników. Instytucja kuratora służy jednak również realizacji szerszych celów publicznoprawnych. Jest ona korzystna zwłaszcza dla wierzycieli spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. W praktyce w przypadku spółki, która ma trudności z powołaniem zarządu, w okresie roku te trudności mogą nie ustąpić mimo zwołania zgromadzenia wspólników przez kuratora. Oznacza to, że kurator w takiej sytuacji może przyczynić się do likwidacji takiej spółki, co nie zawsze odpowiada interesom wspólników spółki.

Wpis ma charakter popularyzatorski. Autorka nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie treści zawartych we wpisie w konkretnej sprawie. W celu uzyskania porady prawnej w indywidualnej sprawie proszę o kontakt telefoniczny lub mailowy.