24 miesiące preferencyjnych składek ZUS dla osób fizycznych rozpoczynających prowadzenie działalności gospodarczej

Po wykorzystaniu przez 6 miesięcy ulgi na start albo jeśli przedsiębiorca zrezygnuje z tej ulgi, przysługują mu 24 miesiące preferencyjnych składek ZUS obliczanych od podstawy, która nie może być niższa niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę, tj. 615 zł w 2019 r. (zobacz: rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 11 września 2018 r., w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2019 r., opublikowane w Dzienniku Ustaw z 2018 r., pozycja 1794).
Obowiązkowe składki ZUS w ramach opisywanej ulgi opłaca się w wysokości: emerytalna – 19,5% podstawy, rentowa – 8% podstawy, wypadkowa – 1,67 % podstawy. Natomiast ubezpieczenie chorobowe jest dla przedsiębiorcy dobrowolne (2,45% podstawy), nie więcej niż 250% prognozowanego średniego wynagrodzenia w gospodarce narodowej na dany rok (tak: art. 19 ust. 10 ustawy z dnia 13 października 1998 r., o systemie ubezpieczeń społecznych, której tekst jednolity został opublikowany w Dzienniku Ustaw z 2019 r., pozycja 300 ze zmianami). Wynagrodzenie to w 2019 r. wynosi 4.765 zł (porównaj: Obwieszczenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 listopada 2018 r. w sprawie kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w roku 2019 oraz przyjętej do jej ustalenia kwoty prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia, opublikowane w Monitorze Polskim z 2018 r., pozycja 1185).
Zapłata składek na ubezpieczenie zdrowotne również jest obowiązkowa. Wynoszą one nie mniej niż 75% podstawy wymiaru składki. Za podstawę tę przyjmuję się przeciętne wynagrodzenie z IV kwartału poprzedniego roku (wysokość ta wynika z Obwieszczenia Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 18 stycznia 2019 r., w sprawie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w czwartym kwartale 2018 r., opublikowanego w: Dzienniku Urzędowym GUS z 2019 r., pozycja 1). W 2018 r. było to 5.071,41 zł, dlatego podstawa wymiaru składki zdrowotnej w 2019 r. wynosi 3.803,56 zł, a wysokość tej składki 342,32 zł; czyli tyle, co przy działalności nierejestrowanej.
Przedsiębiorca korzystający z preferencyjnych składek ZUS nie ma obowiązku opłacania Składki na Fundusz Pracy i Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych, jeżeli miesięcznie zadeklarowana podstawa wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne i rentowe (łącznie ze wszystkich tytułów do tych ubezpieczeń) jest niższa od minimalnego wynagrodzenia. Zatem przez pierwsze 24 miesiące działalności deklarując podstawę wymiaru składek w wysokości 30% minimalnego wynagrodzenia, nie ma obowiązku opłacać składki na FP i SFWON, chyba że obowiązek odprowadzania składek wynika z innych tytułów do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych niż prowadzenie działalności gospodarczej.
Przesłanki opłacania preferencyjnych składek ZUS określone zostały w art. 18a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.
Po upływie 6 miesięcy korzystania z ulgi „na start” lub wcześniej, jeśli przedsiębiorca zrezygnował z tej ulgi, powinien wyrejestrować się z ubezpieczeń na formularzu ZUS ZWUA i ponownie zgłosić do nich na formularzu ZUS ZUA (w terminie 7 dni) oraz złożyć deklarację rozliczeniową ZUS DRA za kolejny miesiąc.
W zgłoszeniu do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego podaje się kod tytułu 05 70 lub 05 72, jeśli spełnione zostały przesłanki, by opłacać składki od preferencyjnej podstawy wymiaru. Zgłoszenie kodu 05 10 (albo 05 12) oznacza, że ubezpieczony opłaca składki na zasadach ogólnych.
Dla zastosowania preferencji konieczne jest spełnienie łącznie dwóch wymogów. Po pierwsze, w ostatnich 60 miesiącach kalendarzowych przed rozpoczęciem działalności gospodarczej nie można prowadzić tej lub innej działalności gospodarczej. Po drugie, nie można wykonywać działalności na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym osoba fizyczna wykonywała w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej.
Z preferencyjnych stawek ZUS nie korzystają też: wspólnicy spółek jawnych, komandytowych i partnerskich oraz jedyny wspólnik spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, a także twórcy i artyści.
Dodatkowo, preferencyjne stawki ZUS nie przysługują osobom współpracującym przy prowadzeniu jednoosobowej działalności gospodarczej. Za osobę współpracującą uważa się małżonka, dziecko własne, dziecko drugiego małżonka, dziecko przysposobione, rodzica, macochę, ojczyma oraz osobę przysposabiającą, jeżeli pozostaje z osobą, która prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą lub korzysta z ulgi na start, we wspólnym gospodarstwie domowym i współpracuje przy prowadzeniu działalności.
Czas trwania ulgi i wyrejestrowanie z ubezpieczeń
Jeśli przedsiębiorca wykonywanie działalności gospodarczej rozpoczyna od pierwszego dnia danego miesiąca, miesiąc ten wliczamy do tych 24 miesięcy. W pozostałych przypadkach ulga trwa 24 miesiące + dni od 2 do 30 lub 31 danego miesiąca (za wyjątkiem lutego, który ma mniej dni).
Po upływie 24 miesięcy opłacania składek od preferencyjnej podstawy wymiaru należy wyrejestrować się z ubezpieczeń na formularzu ZUS ZWUA z kodem tytułu 05 70 lub 05 72 i ponownie zgłosić się do nich na formularzu ZUS ZUA z kodem 05 90 lub 05 92 (ulga „mały zus”) albo z kodem 05 10 lub 05 12 (zasady ogólne) oraz złożyć deklarację rozliczeniową ZUS DRA za kolejnym miesiąc.
Skutki korzystania z ulgi
Opłacanie niższych składek obniża wysokość zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego, zasiłku macierzyńskiego oraz zasiłku opiekuńczego (wynikających z ubezpieczenia chorobowego), a także świadczeń wynikających z ubezpieczenia wypadkowego (m.in. zasiłku chorobowego, czy świadczenia rehabilitacyjnego) oraz z ubezpieczenia emerytalnego i ubezpieczeń rentowych (emerytura, renta).

 

Jeśli spodobał Ci się wpis, możesz go zalinkować. Wpis ma charakter popularyzatorski. Autorka nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie treści zawartych we wpisie w konkretnej sprawie. W celu uzyskania porady prawnej w indywidualnej sprawie proszę o kontakt telefoniczny lub mailowy.