Czy możliwe są mediacje administracyjne?

Wiele osób zastanawia się nad tym, czy sprawy administracyjne można kierować do mediacji? Aby odpowiedzieć na pytanie postawione w tytule wpisu w zasadzie wystarczyłoby zacytować stosowny przepis Kodeksu Postępowania Administracyjnego. W najszerszej wersji odpowiedź obejmowałaby zakres przedmiotowy działania administracji, pojęcie sprawy administracyjnej i zdolności mediacyjnej,  a także mierników kontroli obowiązujących w administracji, czy odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Odpowiedź pośrednia została udostępniona (dawno temu) na stronach rządowych.

Zob. informacje opublikowane na stronach rządowych (https://www.gov.pl/web/rozwoj-technologia/mediacje-jako-alternatywna-forma-rozwiazywania-sporow-przez-przedsiebiorcow).

W tych sprawach, w których koszty dochodzenia należności cywilnoprawnych przewyższają wartość przedmiotu sporu oraz obciążonych ryzykiem przegranej Skarbu Państwa, ugody są dopuszczalne. Każdorazowo ich zawarcie zależy jednak od analizy konkretnej sprawy. Podając za informacjami pochodzącymi ze stron rządowych, teoretycznie:

„Nowelizacja ustawy o finansach publicznych oraz wprowadzenie pozytywnych przesłanek zawarcia ugody przez jednostki sektora finansów publicznych. W myśl nowych przepisów od 1 czerwca 2017 r. w przypadku sporu o należności cywilnoprawne, jednostki sektora finansów publicznych powinny dokonywać oceny skutków zawarcia ugody (art. 54a). W ocenie uwzględnia się prawdopodobny wynik postępowania sądowego albo arbitrażowego, biorąc pod uwagę zasadność spornych żądań, możliwość ich zaspokojenia oraz przewidywany czas trwania postępowania oraz jego koszty. W ciągu pierwszego roku obowiązywania liczba ugód zawieranych przy udziale PGRP podwoił się. Równocześnie nowelizacja ustawy o dyscyplinie finansów publicznych wprowadziła przepis przeciwdziałający obawom urzędnika (awersja do ryzyka tłumaczona mityczną obawą przed naruszeniem dyscypliny), gdzie wprost napisano, że zawarcie ugody zgodnie z przepisami prawa nie stanowi naruszenia dyscypliny finansów publicznych.”

Na koniec tylko dodam, że NSA wyrokiem z 11.12.2019 r., I OSK 3132/18, orzekł: „Zaniechanie przeprowadzenia rozprawy (jeśli nie jest ona obowiązkowa), czy niezachęcanie stron do zawarcia ugody, nie może być uznane za naruszenie art. 13 § 1 lub 2 k.p.a. mające znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy”.

Komentując i podsumowując powyższe informacje, mediacje administracyjne nie dotyczą wszystkich postępowań, ale jedynie tych w których występują strony o sprzecznych interesach. Sprawa zakończona ugodą mediacyjną (aktem stron postępowania administracyjnego) różni się tym od postępowań administracyjnych, że organ nie wydaje decyzji administracyjnej, aby sprawę zakończyć. Ponadto, za brak mediacji organy nie ponoszą odpowiedzialności, gdyż art. 13 kpa jest jedynie normą kierunkową, której niewykonanie nie jest obarczone realnymi sankcjami. Mediacje z udziałem organów administracji możliwe są w zakresie stosunków cywilnoprawnych, których stroną są organy administracji.

 

Wpis nie stanowi porady prawnej w konkretnej sprawie. Wpis jest wyrazem osobistych przekonań autorki. Autorka nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie treści wpisu. W celu uzyskania indywidualnej pomocy prawnej, proszę o kontakt telefoniczny lub mailowy.